Machtige mannen en hun fobieën

Julius Caesar: insecten, spinnen en katten
Je kunt het je bijna niet voorstellen, maar de man die ooit aan het hoofd stond van het machtige Romeinse rijk en die geen leger of oorlog uit de weg ging had wél problemen met… dieren. En dan geen gevaarlijke roofdieren zoals tijgers of leeuwen, nee; Julius Caesar werd helemaal panisch van insecten (entomofobie), spinnen (arachnafobie) en katten (ailurofobie). Van die laatste fobie hebben opvallend veel machthebbbers last gehad: ook Alexander de Grote, Dzjengis Khan, Napoleon en Eisenhower moesten niets van katten hebben.

Adolf Hitler: kleine én lege ruimtes
De Duitse dictator had last van twee fobieën, die beiden te maken hadden met ruimtes. Zo voelde hij zich helemaal niet op zijn gemak in kleine ruimtes. Toch werd hij met deze claustrofobie op het eind van de oorlog behoorlijk vaak geconfronteerd. Het Adelaarsnest, zijn chalet en schuilplaats hoog in de Beierse bergen, kon hij namelijk alleen bereiken via een smalle lift in een 124 meter hoge schacht. Om de pijn te verzachten liet hij er spiegels in plaatsen om een ruimtelijk effect te creëren. Daarnaast was der Führer ook nog eens bang voor lége ruimtes (kenofobie).

Keizer Augustus: duisternis, onweer en zee
Ook deze Romeinse machthebber was niet zonder angsten. Net als veel kleine kinderen was hij bang voor het donker (scotofobie). Het verhaal gaat dan ook dat hij elke nacht een bediende naast zijn bed had zitten die onmiddellijk het licht aan moest doen als de keizer 's nachts wakker werd. Maar dat is nog niet alles. Het liep Augustus ook dun door de broek bij onweer (keraunofobie) en hij moest absoluut niets hebben van reizen over zee (thalassofobie). Niet handig als je een rijk rondom de middellandse zee moet regeren…

Abraham Lincoln: mooie vrouwen en sociale contacten
Van deze fobieën had zijn latere collega Bill Clinton in ieder geval geen last, zo bewijst de Monica Lewinsky affaire. Maar de zestiende president van de Verenigde Staten had dus wél te maken met caligynefobie (van 'kallos' dat 'mooi' en 'ghiné' dat 'vrouw' betekent) en antrofobie (angst voor sociale contacten in het algemeen). Dat laatste zou je ook kunnen omschrijven als een ziekelijke vorm van mensenhaat. Was hij daarom misschien de eerste president van de Verenigde Staten die tijdens zijn ambtsperiode werd vermoord?

Benito Mussolini: bacillen en bacteriën
Deze fascistische, Italiaanse dictator had een grote angst voor onzichtbare 'beestjes': bacillen, bacteriën en andere micro-organismen. Hij was met andere woorden bacillofobisch. Mussolini was er zó bang voor dat men vermoedt dat dit de reden was dat hij de Romeinse groet (een voorloper van de Hitlergroet) herintroduceerde. Zo hoefde hij geen handen te schudden. Tijdgenoot Winston Churchill had overigens ook een hygiënefobie: hij had een angst voor vuil (rhypofobie). De Britse premier schijnt daardoor heel wat uurtjes in bad doorgebracht te hebben.

Qadaafi oo Lagayaabo In uu ALjeeriya U Baxsado

Muammar Kaddafi © REUTERS

Muammar Kaddafi, de verdreven dictator van Libië, heeft mogelijk de wijk genomen naar buurland Algerije. Dat meldde het Egyptische staatspersbureau MENA in de nacht van vrijdag op zaterdag.

MENA citeerde een bron binnen de Militaire Raad in de Libische stad Ghadames, die nabij de grens met Algerije ligt. De raad vormt het gezag in de regio.

Troepen van de nieuwe machthebbers in Libië zagen vrijdagmorgen hoe een konvooi van zes Mercedessen met pantserbekleding zich richting de grens met Algerije begaf. Ze slaagden er niet in de voertuigen te laten stoppen of te achtervolgen. Het konvooi zou bescherming hebben genoten van een militie van woestijnnomaden, die loyaal zou zijn aan Kaddafi.

Jacht op Kaddafi
Sinds dinsdag het hoofdkwartier van Kaddafi in de hoofdstad Tripoli in handen viel van de rebellen, maken zij jacht op Kaddafi. Van hem ontbreekt vooralsnog elk spoor. De verdreven dictator deed nog wel van zich spreken met enkele audioboodschappen, waarin hij aankondigde door te vechten tot de overwinning of het martelaarschap.

Volgens andere geruchten zou Kaddafi zich schuilhouden in zijn thuisbasis Sirte, circa 360 kilometer ten oosten van Tripoli. Sirte is nog altijd in handen van troepen die loyaal zijn aan de verdreven Libische leider. Strijders van het nieuwe bewind bereiden een aanval op de stad voor.

Ras Jdir
Vrijdagavond claimden de troepen van de nieuwe machthebbers dat ze de stad Ras Jdir aan de grens met Tunesië hebben veroverd op aanhangers van Kaddafi. Volgens een Tunesische functionaris vluchtten strijders van de oud-leider uit Ras Jdir toen circa 100 aanhangers van de Nationale Overgangsraad de stad binnentrokken. (ANP/Redactie)

madaxweyne ku xigeenka somaliland oo Saylici oo ku baaqay in somaliya la taageero

dhismaha dekada saylac ayaa ka muhiimsan lughaya

Maxaa sababay Dr. Gaboose in uu iska casilo xilkii uu hayay?

Hargeysa 19, August 2011 (Qurbejoog.com)- Wasiirkii Daakhiliga Somaliland Dr Maxamed Cabdi Gaboose, ayaa ku dhawaaqay inuu iska casilay xilkii uu ka hayay xukuumadda cusub ee Madaxweyne Siilaanyo.

Dr Gaboose oo galabta warbaahinta kula hadlay xarunta wasaaradda Arrimaha Gudaha ee caasimadda Hargeysa, waxa uu iftiimiyay sababaha uu iskaga casilay xilkii wasiirnimo ee xukuumadda xisbiga KULMIYE.

Maxamed Cabdi Yuusuf oo loo yaqaano ‘Gaboose’, waxa uu xilkaas hayay muddo sannad ah, waxaana lagu tilmaamaa inuu yahay xubinta ugu miisaanka culus xukuumadda hadda jirta, isla markaana doorka ugu firfircoon ka ciyaaray guushii xisbiga KULMIYE ka gaadhay doorashadii 26 June 2010, marka laga hadlayo siyaasiyiinta ku jira xisbigaas. “Waxaan doonayaa in aan umadda reer Somaliland u sheego in maanta aan iska casilay xilkii wasiirnimo ee wasaaradda Arrimaha Gudaha,” ayuu Dr Gaboose hadalkiisa ku bilaabay.

Waxa uu sheegay in ujeedada ugu wayn ee iscasilaadiisu la xidhiidho sidii uu uga midho-dhalin lahaa hamigiisa siyaasadeed ee hoggaaminta Somaliland, hase yeeshee waxa uu si dadban u muujiyay ismaandhaaf huursanaa oo muddooyinkii u dambeeyay u dhexeeyay isaga iyo Madaxweyne Siilaanyo. “Inkastoo tabashooyin hoose jiraan, haddana waxaan doonayaa in aan u madaxbanaanaado hamigayga siyaasadeed iyo furashada urur siyaasadeed,” ayuu yidhi.

Inkastoo uu sheegay in aanu jirin khilaaf u dhexeeya isaga iyo Madaxweyne Siilaanyo, haddana erayga tabashada hoose ee uu carabka ku dhuftay, waxa uu daaha ka fayday khilaafkooda. “Waxaan caddaynayaa in aanu jirin khilaaf noo dhexeeya aniga iyo Madaxweynaha,” ayuu yidhi Dr. Gaboose oo ah siyaasi aqoonyahan ah oo ku takhasusay daawaynta Caafimaadka dadka, gaar ahaan cudurada Neerfaha.

Hase yeeshee, siday ilo-wareedyo lagu kalsoon yahay u xaqiijiyeen shabakadda Somalidiasporanews.com/qurbejoog.com, muddooyinkii u dambeeyay waxa jiray khilaaf isaga soo tarayay iyo ismaandhaaf u dhexeeyay wasiirka iyo Madaxweynaha.

Siday xoguhu tibaaxeen, ismaandhaafkan waxa hurantooda iyo sii dhaqdhaqaajintooda ka shaqaynayay xubno ka mid ah wasiirada ay iskugu dhawdhaw yihiin Madaxweyne Siilaanyo, gaar ahaan kuwa garab booda socdaal kasta oo uu dalka kaga baxo, isla markaana isku hawla inay sii shiilaan go’aamada uu Axmed-Siilaanyo qaadanayo.

Warku wuxuu intaa ku daray, in Madaxweynaha iyo Dr. Gaboose isku maandhaafeen arrimo ay ka mid yihiin rabshado dabayaaqadii bishii aynu ka soo gudubnay ka dhacay caasimadda Hargeysa oo ka dhashay khilaafka u dhexeeya dhinacyada xisbiga UCID iyo qaabka wasiirku uga hawlgalay maaraynta arrintaas. Sidoo kale, waxa la sheegay in Madaxweynuhu wasiirka ku canaantay eedaymo uu dhowaan Suldaanka guud ee Somaliland Sul. Maxamed Sul. Cabdiqaadir u jeediyay Madaxweyne Axmed-Siilaanyo. “Madaxweynuhu waxa uu ku canaantay Dr. Gaboose eedaynta uu Suldaanku isaga u jeediyay, arrimahaa ku xidhiidhsanaa ee eedaymuhu ka dhasheen iyo arrimo kale, sababtoo ah Madaxweynuhu waxa uu wasiirka u tirinayaa nin aan reer ahaan (Garxajis) kaga hawlgeli arrintaa,” sidaa waxa yidhi masuul dawladda ka tirsan oo ka gaabsaday in magaciisa la xuso. “Kollay waxyaabo kale oo ay isku maandhaafsanaayeena way jiraan, arrintana waxa isku-dirkeeda ka shaqaynaya niman wasiiro ah,” ayuu raaciyay.

Ka sokow arrimahan, wasiir Gaboose ma sii sagootiyay weftigii Madaxweyne Siilaanyo ee dhowaan u baqoolay dalalka Itoobiya iyo Shiinaha. Sidoo kale, ma soo dhawaynin markii weftiga Madaxweyne Siilaanyo iyo weftigiisu maanta ku soo laabteen caasimadda Hargeysa, taasina waxay muujinaysaa qarada uu leeyahay khilaafka u dhexeeyaa.

Dhinaca kale, waxa jira warar sheegaya in ismaandhaafkoodu gaadhay heer uu Siilaanyo qorshaystay in marka Shiinaha ka soo laabto uu ku dhawaaqo xil-ka-qaadistiisa, sidaa aawadeedna ay uu Dr Gaboose dhinaciisa dedajiyay ku dhawaaqista iscasilaadiisa.

Si kasta ahaatee, iscasilaada Dr Gaboose oo ay golaha kula jiraan xubno ay hoggaankii urur-siyaasadeedkii Qaran isku ahaayeen, waxay Madaxweyne Siilaanyo ku noqonaysaa hal-xidhaale cusub oo soo wajahay, waxayna sababi kartaa inuu isku-shaandhayn ku sameeyo golaha xukuumadda, si uu u kala-hufo, uguna meel-dayo xubno la filayo inuu salaanka xukuumaddiisa ka tuuro. Laakiin, waxa indhaha lagu hayaa sida uu Madaxweyne Siilaanyo uga jawaabo iscasilaada mid ka mid ah garabada uu ku duulayay oo loo ridinayo inuu lahaa cududa ugu wayn ee guushiisa Madaxtinimada saamaxday.

Haddaba, akhriste halkan ka dhegayso codka iscasilaadii Dr Gaboose, fikirkaagana ka dhiibo sida aad u aragto shaqo-ka-tegiska wasiirkii Daakhiliga Somaliland, adigoo ku qoraya halkan hoose ee bogan.

furitaanka dugsiga sare ee Waabari.wmv

M/weyne ku xigeenka oo shacbiga ugu baaqay inay ka qeyb qaataan taakulada abaaraha Soomaaliya

Xukuumada ayaa shacbiga Somaliland gudo iyo dibadba ugu baaqday inay ka qeyb galaan gurmadka lagu samato-bixinayo dadka abaaraha iyo macaluushu ku habsadeen ee koonfurta dalka qalalaasuhu ka jiro ee Soomaaliya.

Madaxweyne Ku xigeenka Somaliland ahna Ku simaha Madaxweynaha Md. C./Raxmaan Cabdilaahi Ismaaciil (Saylici) oo maanta shir jaraa’id ku qabtay xarunta madaxtooyada ayaa shaaca ka qaaday inay xukuumaddu Guddi heer wasiirro ah u saartay sidii qaran ahaan looga qayb qaadan lahaa taakulaynta abaaraha iyo macaluusha ka jirta Soomaaliya.

Madaxweyne ku xigeenka oo ka hadlayay shirkaasi jaraa’id waxa uu yidhi “Waxaanu shirkan jaraa’id u qabanay anagoo ka adkaysan kari waynay dhibaatada ummada Soomaaliyeed ku haysata koonfur ee dabiiciga ah, taasi oo ay u dheer tahay ta ay gacmahooda ku kas badeen ama dadka isku haya maamulka ama xukunada Soomaaliya ay sii xumaysay arrinta macaluusha iyo abaaraha, anagoo taa u adkaysan kari waynay, anagoo og umada Somaliyeed in ay tahay ummad islaam ah, ummada Soomaaliyeed oo jiidhku isugu keen yaalo, waxaanu garanay ama dareenay ama aanu go’aan ku qaadanay in aan ka qayb qaadano wixii itaal ka yaga ah in taakulaynta umada macaluushu ku habsatay wixii itaal keena ah aan ku taakulayno haddii aan reer Somaliland nahay.”
“Sidaad la socotaan waxaanu u xil saarnay ama aanu samaynay guddi heer wasiiro ah oo farsamo ahaan ka soo talo bixisa sida ugu haboon ee aan ku taakulayn karno ama aan wax ugu qaban karno ummadaa Soomaaliyeed, waxaa kale oo aan hore u sheegnay ummadaha caalamka ee taakulada u fidinaya umada Soomaaliyeed ee dhibaatadu ku habsatay in ay u furan tahay marinka dekadeena Berbera, wixii fududayn ahna aanu diyaar u nahay in aanu samayno,”ayuu yidhi Madaxweyne Ku xigeenku.
Md. C/raxmaan Saylici waxa uu uu baaq u diray shacbiga Somaliland waxaanu yidhi “Waxaan halkan baaq culus uga jeedinaya ummada reer Somaliland guddo iyo dibadba in ay walaalahooda dhibaatadu ku habsatay aanay gacmaha ka laaban ee uu nin walba wixii uu ku tari karo aduun iyo arin uu ku taro oo arintaasina ay maanta tahay mid siyaasad ka madax banaan, oo mid bini aadanimo ah, waxaan ka codsanaynaa ummada reer Somaliland, haddii aanu xukuumada Somaliland nahay waxaanu ugu baaqaynaa in ay meelkasta oo ay joogaan wixii lagu taakulaynayo ummadaa Soomaaliyeed ee macaluushhu ku habsatay in aanay gacmaha ka laaban meel ay joogaanba.”
Madaxweyne ku xigeenku isagoo hadalkiisa sii watay wuxuu yidhi “Anaguna xukuumad ahaan sidaan horeba u sheegay waxaanu diyaar u nahay wixii itaalkeena ah, xukuumad iyo shacbiba in aanu ku caawino dadkaasi ay macaluusha iyo abaaruhu ku habsadeen, iyadoo ay jirto duruuf wadan walba guddihiisa ah, wadan walba dhibaatadiisa iyo duruuftiisu way jirtaa, inaga qudheena abaaruhu dalkeena way jiraan meelo badan oo goboladeena ka mid ah abaartu way ka jirtaa laakiin halka ay maanta gaadhay abaarta iyo macaluusha Soomaaliya maynaan gaadhin, iyadoo ay teenu inoo gaar tahay oo awalba aynu isku tashan jirnay oo aynu kaga soo baxnay biyo dhaamiskii iyo dhibaatadii ka dhacday roob la’aantii jiilaalkii aynu kaga soo baxnay inagoo isku tashanay runtii la inagu amaanay sida aynu u maamulanay inagu oo maamul wanaaga iyo kala danbaynta maanta ka jirta Somaliland ay wax badan oo ay dhibaatada abaartu sii xumaan lahayd ay wax ka tartay runtiina caalamku inagu amaanay, wixii inoo gaar ah waa inoo gaar laakiin kama adkaysan karno dhibaatada ka jirta Somaliya ee wixii aynu ka tari karno in aynu ka tarno ayaynu u soo diyaar garawnay taasaanan ummada reer Somaliland guddo iyo dibadba meel ay joogaanba aanu ugu baaqaynaa in aanay gacmaha ka laaban”.

Hoe je lange kinderen krijgt( sida lagu helo caruur dhaadheer)

Dherer ilmuhu dheeraado ayaa waxa qayb ka ah baa la leeyahay, inta ay isku jiraan hooyada  iyo aabuhu gobolada iyo degaanka ay ka kala yimaadeen fogaantoodu. Hadii hooyo iyo aabe ay kuwada dhasheen magaalo ama tuulo isku mida , ka dib caruurtoodu way ka gaabanaysaa caruurta ay dhaleen waalidiin ka kala timid meelo kala duwen ama kala fog.
 sii akhri warbixinta iyada oo nederlands ah.....................


De lengte van een kind wordt namelijk voor een deel bepaald door hoe ver uit elkaar vader en moeder werden geboren. Als vader en moeder zijn geboren in dezelfde stad of dorp, dan zijn hun kinderen gemiddeld iets korter dan de kinderen van ouders uit verschillende regio's, blijkt uit een nieuwe studie.De onderzoekers denken dat het komt door genetica: Ouders die niet bij elkaar uit de buurt komen, hebben waarschijnlijk veel verschillende genen ten opzichte van elkaar. Deze grotere genetische diversiteit kan leiden tot kinderen met lichamen die efficiënter werken dan wanneer alles uit dezelfde genenpoel komt.Dat ontdekte Dariusz Danel, van het Instituut voor Antropologie aan de Poolse Academie van Wetenschappen.Lengte wordt bepaald door een aantal factoren, waaronder de lengte en sociaal-economische status van de ouders, omdat rijkere mensen de neiging hebben om beter gevoed te worden. Daar komt dus nu de geboorteplek van de ouders bij.Danel en zijn collega's onderzochten 2675 jongens en 2603 meisjes in Polen, die van hun zesde tot hun achttiende jaarlijks werden gemeten. Een flinke afstand tussen de ouders maakte jongens 20 en meisjes 14 procent langer.Het hele onderzoek staat in het julinummer van het American Journal of Physical Anthropology.

Dhulgariir ka dhacay Somaliland

Dhulgariir ka dhacay Somaliland

Magaalooyinka Hargeysa, Boorame, Gabilay, iyo Wajaale ayaa habeenkii xalay ahaa laga dareemay dhulgariir aan khasaarihiisa wali la ogeyn.

Wareysi arrintaas la xiriira qeybta hoose ka dhageys